شرکت مولدسازی و بازگشت 1600 میلیارد به چرخه بانکی
* مقدمه
مولدســازی دارایی ها یکی از مواردی است که اخیرا بحث ها پیرامون آن بسیار شده است که برخی مخالف و برخی موافق انجام آن در کشور و اقتصاد ما هستند. بر این اساس احســان رضاپور نیکرو، مدیرعامل شرکت مولدسازی و مدیریت دارایــی تجارت در گفتوگو با هفته نامــه اطلاعات بورس به بررســی مفهوم مولدسازی در ایران و اقدامات شــرکت مولدسازی و مدیریت دارایی تجارت در این زمینه پرداخت.
* پیش از هر چیز، درباره مفهوم مولدســازی دارایی و اهمیت آن توضیح دهید.
در ســازمانها و ارگانهای مختلف کشــور مجموعه ای از دارایی ها وجود دارد که هر یک مقتضیات و پتانسیل های خــود را دارد امــا در مواردی به شــکل صحیــح از آنها بهره برداری نمی شود. بنابراین اقداماتی در جهت شناسایی و طراحی مدل های بهینه تر جهت استفاده از آنها مورد نیاز اســت تا بتوان با ارزش افزوده بیشتری از آنها بهره برداری کرد. به عنوان نمونه یک زمین با کاربری زراعی یا دامپروری برای یک نهاد مالی دارایی مازاد و بر خالف جریان عملیات آن اســت اما در یک هلدینگ کشــاورزی ابزار و اســاس عملیات و جریان اصلی کار محسوب می شود. پس طبیعتا کلاس های مختلفی از دارایی ها نظیر امالک و مستغالت، ماشــین آلات و تجهیزات، ســهام و انواع اوراق بهادار و یا سایر موارد مشــهود یا نامشــهود نظیر برندها و مجوزها و… به دلایل مختلفی در دارایی ســازمانها و شرکت های مختلف حضور دارند که اگر چه ممکن اســت به شــکل صحیحی اکنون در حال بهرهبرداری نباشــد اما با تعاریف و اصالح ساختارهای الزم میتواند ضمن تقویت توانمندی و متناســب سازی داراییها با حوزه فعالیت شرکت زمینه بهره وری بیشتر منابع و دارایی ها را در کشور ایجاد کند و فقط لازم است گروهی خبره از متخصصان چند رشت های با اشراف به حوزه های عملیاتی و محدودیتهای سازمانی به شناسایی آنها اقدام و طرحهای امکان پذیر جهت استفاده بهتــر و موثرتر از آنها ارائه کــرده و آنها را با اخذ مصوبات مربوطه عملیاتی کند. بنابراین اینکه چه برنامه ای را برای هر کدام از این داراییها داشــته باشــیم تا بتوان به شکل درســتتر و بهتری از آنها بهرهبرداری کرد، در مجموع به اسم مولدسازی یاد می شود.
* نزدیک به یک دهه از فعالیت شما می گذرد. چالش ها و موانع پیشروی شما کدام حوزه ها را پوشش می دهد؟
اگرچــه فعالیت های حوزه بازار ســرمایه بنده به دو دهه رسیده اما فعالیت هایی مربوط به حوزه مولدسازی در بانک تجارت از سال 95 آغاز شده و تیم مدیریتی فعلی از سال 1398 با توجه و ماموریت هایی که ارکان بانک برای شرکت مولدســازی و مدیریت دارایی بانک تعیین نموده اند سعی کرد با شدت و شتاب مضاعفی موضوعات را مورد پیگیری قرار دهند که اثرات آن امروز در شــفافیت کم نظیر حوزه املاک و دارایی های بانک تجارت قابل مشاهده است.
بر این اســاس دارایی ها را در سراســر کشــور شناسایی کرده و ســعی کردیم با بررسی و ارزیابی هر یک از لحاظ شــاخصه ای فنی و اقتصــادی نظیر وضعیت ســلامت ماشین آلات و ابنیه، تکنولوژیکی، بازار فروش، تامین مواد اولیه و ســایر مسائلی که در فعال بودن واحدهای صنعتی یا در بهره برداری بهتر از یک دارایی می تواند اثرگذار باشد پیشنهادات مشخصی را به همراه مستندات مربوطه جهت تصمیم گیری به ارکان بانک یا کارفرما تحویل دهیم و پس از اخذ مصوبات، عملیات اجرایی مربوطه را برنامه ریزی و اجرایی میکند.
این مــوارد عمدتا از طریــق مدیریــت فرآیندهای احیا و فعالســازی، بازاریابی و فروش شــفاف و یــا از طریق بهره برداری مشــارکتی پیگیری شــده و در دو سال اخیر دستاوردهای ملموسی در جریان عملیات و منافع ذینفعان گروه تجارت حاصل کرده است.
* بحث مولدسازی و بهره برداری کردن بهتر از دارایی ها همیشه موانع مختلفی جلوی راه آن بوده است.
به نظر می رســد وجود ذینفان مختلــف، اهمیت برخی دارایی هــای مازاد و مصلحت ســنجی ناشــی از تبعات تصمیمــات و در نهایــت نداشــتن دانش و جســارت بهره برداری صحیح از مهمترین موانع محسوب می شوند.
ذینفعان مختلفی ممکن اســت وجود داشــته باشند که شاید با فروش و بهره برداری و فعال شدن از این دارایی ها ممکن است منافع آنها به مخاطره بیفتد و در واقع منافع کلان، قربانی منافع محدود عده ای شــود. موضوع دیگر مصلحت هایی اســت که وجود دارد، یعنی ممکن اســت به واسطه مصلحت ســنجی هایی که در خصوص بعضی از ایــن دارایی ها وجود دارد و در صــورت واگذاری آنها چالشهایی ایجاد و به سیســتم تحمیل می شود، با یک ســقف شیشه ای یا مقاومت مشــخص از سمت ذینفعان مختلف مواجه می شویم.
در موارد کثیری به دلیل شرایط تورمی گاهی شائبه هایی ممکن اســت تصمیم گیران را درگیر کنــد حتی اگر به بهترین شــرایط قیمتی در زمان خود فروخته شده باشد.
برای مثال در ســال های آینده ممکن اســت اعضایی که تصمیم گرفتنــد تا این دارایی واگذار یا به شــکلی مورد استفاده و بهره برداری قرار گیرد، بعدها متهم و محکوم به مواردی شوند که در زمان تصمیم گیری موضوعیتی نداشته اســت. به طور طبیعی افــراد ترجیح می دهند که تصمیم نگیرند تا در آینده تبعاتی را متحمل نشــوند. طبیعتا این مصلحت ســنجی و محافظه کاری هم یکی از موانع جدی در این حوزه محسوب می شود.
موضوع دیگــری که درواقــع وجود دارد بحث داشــتن اطلاعات درمورد شیوه های نوین مولدسازی دارایی هاست که خلاء این موضوع هم در قسمت های مختلف به صورت پر رنگ دیده می شود. این موضوع در بانک ها به یک شکل دیده می شود، در دولت به شکلی و در نهادها و ارگانهای دیگر هم به نوعی قابل مشاهده است. در این رابطه تیم های جدیدی که در حوزه دانش بنیان به وجود آمدند و مشغول به فعالیت هستند، گاهی با بررسی میدانی و بازدید از کارخانه ای ایده های خیلی جذاب و جدید به ذهن آنها می رســد و بعضا با سرمایه گذاری های محدود میتوان آنها را فعال کرد. در واقع باید با سرمایه گذاری خیلی کوچک، مهندسی معکوس و بازنگری محصولی تولید کرد که از بازار فروش خوبی هم در کشــور برخوردار اســت و اساسا ممکن است با فعالیت قبلی کارخانه هم مغایر باشد. این رخداد در شــرکت مولدسازی تجارت اجرایی و آزمون شــده و نتایج خوبی در بر داشته است. داشتن این تیم ها طبیعتا می تواند در جهت بهره برداری کردن و استفاده از دارایی ها و ایده پردازی درست روی این دارایی ها، اثربخش باشد.
همه این مشکالت باعث شده فعالیت هایی که مربوط به احیای این واحدهاست با چالش مواجه شود. در بانکها به دلیل داشتن شــرکت ها و هلدینگ ها مختلف در گروه خود یا مشتریان بزرگ، بســیاری از این موارد در صورت داشــتن اشــراف و ارتباطات موثر و همچنین وجود ارائه جدی به خوبی قابل راهبری و مدیریت است.
* درباره خدماتی کــه ارائه می دهید، توضیح بفرمایید. فعالیت های شــما کدام حوزه ها را پوشش می دهد؟
ابتدا که شرکت مولدسازی و مدیریت دارایی تجارت شروع بــه کار کرد، تجربه ای در این مورد وجود نداشــت. یعنی زمانی که این کار شروع شد، رسالت و ماموریتی که بانک به شرکت محول کرد چون نمونه مشخص مشابه نداشت، ابتدای کار بحث شناسایی دارایی ها بود. یعنی با اختیاراتی که داده شد، ســعی کردیم در تمام کشــور ظرفیت ها و دارایی هایی که وجود دارند و هر کدام که از پتانســیل ها و شــرایط خاصی برخوردارند و همچنین تجدیدات خاص خود را دارند، شناسایی کردیم. در مرحله بعد سعی کردیم ســند ســازی قوی و همه جانبه ای به شکل تخصصی در حوزه های مختلف تهیه کنیم. پس از تهیه این گزارشات، در تکمیل آنها بحث پیشــنهادات و ایده پردازی هایی که برای اســتفاده بهتر از این دارایی ها بود را پیش کشیدیم. به این صورت که گاهی به دلیل اینکه درســت نگهداری نمی شدند و مشــکالت حفاظتی داشتند، زودتر مستهلک می شــدند و ارزش آنها کمتر شــده یا اساسا برگشت این واحدها مجدد به چرخه تولید خیلی مشــکل و پرهزینه تر بوده اســت. کاری که در کنار تهیه این گزارشــات، بازده میدانی و حفاظت دارایی ها را هم شــروع کردیم، این بود که ســعی کردیم افراد را آموزش دهیم و توجیه کنیم که کجای این دارایی ها حائز اهمیت هســتند. در این صورت اگر اشــکالی داشته باشند، سعی می کنیم برطرف کنیم تا این دارایی ها مستهلک نشوند و اگر روزی تصمیم به احیای آن شــد، هزینه کمتری به چرخه بیاوریــم یا اگر قرار بر فروختن بود، این واحدها جذابیت بیشــتری برای خریدار داشته باشند. در نهایت هم کارهای اجرایی است که برای راه اندازی و بهره برداری از کارخانه ها انجام می شود. یکی از موضوعاتی که شــرکت انجام می دهد و در کنار آن خیلــی از دارایی های دیگری که در گروه یا شــرکت های مختلف کــه در دولــت وجود دارد، اساســا بــا موانع و چالش هایی مواجه هســتند که کسی نیســت اینها را به شکل منسجم و به شکل خصوصی پیگیری کند. اگر قرار باشد این موضوعات پیگیری شود، گاهی شاید چند دوره مدیریتی بگذرد و طی کردن این فرآیندها به قدری زمانبر است که موضوع را سخت می کند. یکی از موضوعاتی که شرکت مولدسازی پیگیری می کند
* مولدسازی خیلی از این دارایی هایی که وجود دارند، به دلایلی متوقف شده اند...
درســت است؛ به این معنی که مدل آن فعالیت احتمالا با مسائلی مواجه بوده یا اشتباهات و خطاهایی داشته که در نهایت منجر به توقف فعالیت و تملیک و یا غیرفعال شدن آن واحد صنعتی شده است. این موضوع کار را خیلی سخت میکند. یعنی خیلی از واحدهایی که وجود دارند، اساســا از نظر اقتصادی برای بــاز گرداندن آنها در فضای فعالیت قبلی معمولا ابهامات و مشکالت زیادی وجود دارد. یکی از کارهای مهمی که در مجموعه انجام می شود این است که بررسی می کنیم آیا برگشت به شکل قبلی، اقتصادی است یا نه. بجز مواردی که ریشه مشکلات مدیریتی بوده، احیای واحدها به آن شکل توجیه پذیر نیست و نتایج بررسی ها و ارزیابی های تخصصی ما به همراه سایر راهکارهای ممکن بــه بانک ارائه می گردد و اساســا ممکن اســت جذابیت اقتصادی زیادی نداشــته باشد. در نتیجه با در نظر گرفتن محدودیت هایی که بانکها بــرای بنگاه داری دارند و این واحدها پس از فعالیت حتما می بایست واگذار شوند، تعداد محدودی از دارایی ها را برای شروع عملیات با حجم اجرایی و سرمایه ای بالا پیشنهاد می دهیم. بانــک نیز بــرای تخصیص بودجــه در این حــوزه باید پاســخگویی های متعددی به مراجع بالا سری خود داشته باشــد، لذا تخصیص دادن بودجه به ایــن موضوعات کار سخت و ریسک بزرگی برای تصمیمگیران بانک محسوب می شــود. در نتیجه ســعی می کنیم دارایی هایی که واقعا از نظر اقتصادی توجیه پذیر هســتند و می توانند مزایای ویژه و متمایزی نســبت به دارایی ها داشــته باشند برای ســرمایه گذاری مســتقیما و ورود به بحث بهره برداری از کارخانه ها پیشــنهاد دهیم. اما در حوزه مولدسازی زمین و ســاختمان ها نیز حرکت های بسیار ارزشمندی در سال اخیر در گــروه تجارت در برنامه اجرایی قــرار داده ایم و اثرات اقتصادی بزرگــی نیز از محل آن برای بانک حاصل شده است که احتمالا در آینده از آن بیشتر خواهید شنید.
* اکنون چند طرح مولدسازی را با موفقیت به پایان رسانده اید؟ ارزش این طرح ها چقدر بوده است؟
در گــروه ما فرآیندهای مربوط به مولدســازی برای بیش
از یکصد دارایی انجام گرفته اســت و بسیاری از آنها پس
از تعیین تکلیف از چرخه داراییهای بانک خارج شدهاند.
همچنیــن به مــوازات مذاکرات و مزایدههــای فروش، با
تکمیــل پروانههــا و مجوزها و تعریف طــرح و عدم خام
فروشی زمینها ارزش زیادی برای سهامداران بانک ایجاد
شــده اســت. همچنین راهکارهای ابتکاری تهاتری نیز با
ماموریت محول شده از سوی مدیران بانک، از شهرداریها
و ســایر ارگانهــا در دســت پیگیری جدی در شــرکت
مولدســازی است که اثرات مالی بزرگی برای بانک خواهد
داشــت. اما در گروه صنعتی 8 واحد صنعتی در سالهای
اخیر با ســرمایهگذاریهای مســتقیمی که گروه تجارت
انجــام داده و با ایفای نقش جدی و کنترل و نظارتهایی
که توسط شــرکت انجام شده توانسته به چرخه تولید باز
گشته و عالوه بر اشتغالی که ایجاد شده، از نظر اقتصادی
نیز منافعی را برای بانک داشــته باشــد. بنابراین هم برای نیز منافعی را برای بانک داشــته باشــد. بنابراین هم برای ســهامداران و هم از نظر اجتماعی به واســطه اینکه گروه زیادی از افراد درگیر آن میشــوند، توانســته محبوبیت و شکل بهتری از بانک را در تصور افراد بر جای بگذارد و پس از واگذاری نیز برگشت منابع مالی حاصله به بهبود ساختار سرمایهای و گردش عملیات اصلی بانک کمک کند. همچنین طرحهای زیادی داشتیم که با رفع موانعی جزئی و ســرمایهگذاری و اصالحات محدود ارزش افزوده خوبی پیدا کرده اند و یا با ســرمایهگذاریهای چند ده میلیارد تومانــی با توفیق و ارزش آفرینی جذابی مواجه شــده اند اما بدون تردید به دلیل زیرمجموعه بانکی بودند، دســت ما برای تخصیص منابع به این حوزه باز نیســت. در نتیجه این موضوع باعث شــده که تعــداد واحدهای صنعتی یا ســاختمانی که در گروه فعال شــدند در دو سال اخیر از تعداد عنوان شــده تجاوز نکند ولی طبیعتا در صورتی که محدودیتهای این چنینی حاکم نبود و ریســک پذیری بیشتری برای تخصیص منابع و ورود به حوزه فعالیتهای صنعتی، کشــاورزی، ســاختمانی و خدماتی وجود داشته باشد، میتوان تعداد خیلی بیشــتری از این واحدها را به چرخه فعالیت و چرخه اقتصادی و اشتغال کشور باز گرداند. از نظر ارزشی تعداد داراییها و بودجهای که این طرحها به حوزه مولدسازی نیاز داشتند، اینگونه بوده که در دو سال اخیر سعی کردیم به بهینهترین گزینه، منابع را تخصیص دهیم و توجیه اقتصادی ناشی از این سرمایهگذاری بتواند نمود و جذابیت بیشتری برای ذینفعان بانک داشته باشد. طبق اقدامات انجام شــده با کمــک ارکان بانک با صرف منابع محدود بیشتر از 1600 میلیارد تومان برگشت منابع به چرخه بانکی کشور را در سال گذشته تجربه کردیم و با راهکارهای تهاتری و ابتکاری مولدسازی در یکسال اخیر بیش از 10.000 میلیــارد تومان از مطالبات بانک تعیین تکلیف و تحت اختیار قرار گرفته است
* ارزیابی شما از میزان دارایی های غیرمولد در کشور چیست؟
گزارشات مختلفی درمورد تعداد واحدهای غیرفعال و نیمه فعال در کشــور وجود دارد. طبق آخرین آمار نزدیک 68 هــزار واحد غیر و یا نیمه فعال در کشــور وجود دارد که در حوزه های مختلفی هم هستند اما بالای 60 درصد این تعــداد مربوط به بخش صنعت اســت. برخی علت توقف فعالیت ها و تعطیل بودن این تعداد واحد را در مشــکالت بانکی می دانند اما شاید ریشه مشکلات در واقع در نرخ بهره غیر واقعی و دستوری تســهیلات بانکی باشد. در دو دهه اخیر نرخ بهره ابلاغی بــا آن چیزی که در فضای عمومی جامعه وجود دارد خیلی مغایر بوده. حتی در سالهای قبلکه این واحدها محصول آن سال هاســت بررسی می کنیم، درمی یابیم در شــرایطی که تــورم پایدار بالای 25 درصد داشتیم و نرخ بهره تسهیالت عمدتا حدود 15 تا 20 درصد بوده طبیعتا جذابیت اینکه به هر بهانه ای بتوانیم تسهیلاتی را از بانک هــا بگیریم و آن را صرف ایجاد یک پروژه کنیم، می توانسته حتی در حالت شکست خوردن آن تجارت، به واسطه ارزشی که ناشی از تورم و نرخ بهره ارزانتر به وجود آمده، جذابیت داشته باشــد و گروه زیادی از افراد به فکر این باشند که به هر قیمتی پروژه ها را موجه سازی کنند. یعنی خیلی از پروژه ها لزوما توجیه اقتصادی نداشتند ولی با عددسازی هایی که می شده موجه جلوه داده می شدند و با جلب نظر و حمایت برخی موفق به دریافت تســهیلات می شــده که عملا به نتیجه نرســیدن آن شانس زیادی داشــته اســت. در واقع منابع تخصیص پیــدا کرده و کار به شــکل نیمه و یا گاهی حتی واحدها به بهره برداری هم رســیده اند اما از ابتدا بعضی از این واحدها شــاید شرایط و جذابیت های ناشــی از فعالیت را نداشتند و موجه سازی شدند. موضوعی که نباید از آن غافل شد بحث تلاطم های اقتصادی است که در کشــور با آنها مواجه هستیم. یعنی پیچیده بودن فضای کســب و کار کشور ما و اتفاقاتی که امروز هم ابعادی از آن در بازار ســرمایه نیز قابل مشاهده است، ریســک فعالیت های واقعی و کسب و کارها را زیاد کرده و این موضوع را تحت تاثیر قرار می دهد. در حال حاضر کشــور درگیر این موضوع اســت که تعداد زیادی از واحدهای صنعتی غیرفعال در کشــور وجود دارد و این شــرایط کلان اقتصادی حاکم کار برگشت و احیای واحدهای صنعتی را خیلی پیچیده و دشوار کرده است.
طرح مولدســازی دارایی ها که در دولت به تصویب رسید، چگونه ارزیابی می کنید؟
این موضوع حرکت و پشتوانه سیاست خوبی در این حوزه بود کــه اراده حاکمیت را برای اســتفاده و بهره مندی از ظرفیت ها و ضرورت تحرک سازمان ها و ارگان ها نشان داد. بنابراین جهت گیری خوبی اســت و در صورتی که از نظر اجرایی موانع برداشــته و با اعتماد سازی کلان در کشور و خروج سیاست گذاران از بحث های تفرقه افکنانه و حاشیه ای همچون برخی از کشــورهای پیشــرو همسایه سهولت ها و جذابیت ها برای ورود ســرمایه گذاران بیشــتر شــود و ریســک های سیستماتیک سیاسی و اجتماعی و اقتصادی از پیشروی چشم سرمایه گذاران محو شوند با توجه به بکر بودن این فضا و همچنین ظرفیت های خیلی زیادی که در فضای اقتصادی کشور وجود دارد، میتواند از ظرفیت بسیار عالی کشور که از نظر اقتصادی برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی ظرفیت و فرصت خوبــی را ایجاد می کند بهره برد و با برگشــتن این واحدهای صنعتی چشم انداز رشد اقتصادی کشور را نســبت به رقبای منطقه ای تحت تاثیر جدی قرار دهــد. در مجموع هرچند که بعضی اختیاراتی که داده شــده با اما و اگرهایی مواجه است و ابهاماتی دارد که ضروریست شفافسازی و تعاریف درست آنها مشخص شود و باید از روش ها و ساز و کارهای آنها مراقبت کرد ولی جهت گیری به سمتی که بتواند ریسک های سیستماتیک کلی حاکم بر کشــور و فضای کسب و کار کشور را کمتر کند به عنوان فاکتور بالادستی از اهمیت بیشتری در این توفیق برخوردار است.
مولدسازی دارایی ها چه تاثیری بر اقتصاد و بازار سهام کشور دارد؟
اگر تسهیل گری خوبی در این زمینه اتفاق بیفتد و مزایا و بهره ور کردن این واحدها تعریف شود، مثال تسهیلات جدید روی این دارایی ها تعریف شود، یا صندوق های خصوصی و سرمایه گذاران مشارکت کننده در احیای واحدها از مزایایی بهرهمند شوند که بتواند انگیزه شرکت های سرمایه گذاری و بازار ســرمایه را برای توسعه فعالیت ها و استفاده کردن از این ظرفیت ها بیشــتر کند، اثرات آن را در بازار سرمایه هم خواهیم دید چون اینها به عنوان طرح های توسعه ای و تکمیل کننده زنجیره ارزش بسیاری از شرکت ها می تواند به کمتر شدن بهای تمام شده آنها و رشد فروش آنها منجر شــود که مستقیما اثرات آن در بازار سرمایه نیز نمود پیدا میکنــد. چون گروه زیادی از افراد با کارهای تخصصی در صنایع آشــنایی ندارند اما گاهی تیم های مشخصی وجود دارند که هم اشــراف اطلاعاتی خوبی راجع به یک صنعت دارند و هم از پتانســیل مالی خوبی برخوردارند و مهمتر اینکه با ریسک های مختلف پیرامون فعالیت اقتصادی در کشور نیز آشنا هســتند، اما در شیوه و ساز و کار حقوقی مشارکت و شــیوه خرج کردن منابع با ابهام و پیچیدگی مواجه هســتند یا نقدشوندگی برایشان حائز اهمیت است و ابزارهــای بازار ســرمایه میتواند راهکارهــای ابتکاری جذابی برای هدایت تسهیلات و تجمیع منابع برای احیا و بهره برداری از واحدها را ارائه نماید و در صورت توفیق منافع اقتصادی و اجتماعی جذابی را برای مشــارکت کنندگان و جامعه رقم زند.
مولدسازی دارایی هاچگونه ارکان ها را متنفع می کند؟
مجموعه اقدامات مربوط به مولدســازی دارایی ها در هر سازمان و ارگان و شــرکت ابعاد خاص خود را دارد و در صورتی که این رویکرد توسط ارکان سیاستگذار و مدیران ســازمان ها مورد حمایت قرار گیرد قطعا اثرات مهمی در اصالح ســاختارهای مالی و ســرمایه گذاری شــرکتها، اســتفاده بهتر از منابع صرف شــده و اثر بخشی بیشتر دارایی ها در زنجیره ارزش آنها خواهد داشت و مواهب آن به صورت مســتقیم آن سازمان و ارگان مربوطه و به طور غیر مستقیم کشــور و جامعه را منتفع خواهد ساخت. با توجه به ظرفیت های بسیار زیاد کشور و منابع کلان صرف شده در حوزه های غیر مولد ایجاد و توسعه ساختارهایی شبیه شرکت مولدســازی تجارت به طور قطع می تواند در تحقق این مهم موثر باشــد. توجه داشته باشیم ضامن بقــا و تداوم فعالیــت بنگاه های اقتصــادی فعلی و ورود ســرمایه گذاران جدید به حوزه صنعت و اشتغال آفرینی در کشــور، آرامش و امنیت خاطر سیاســی، اجتماعی و جذابیت و پیش بینی پذیر بودن فضای اقتصادی کشــور در مقایســه با کشورها و رقبای منطقه ای است تا ضمن افزایش امید و وفاداری ملی نه تنها از خروج ســرمایه ها جلوگیری شــود بلکه ســرمایه های خارج از کشور را نیز برای اســتفاده و احیای فرصت های درون کشور و رشد و توسعه اقتصاد ملی ترغیب کند.
